کمبود مواد مغذی در سیبزمینی تأثیر مستقیم و جدی بر عملکرد، کیفیت غده و سلامت کلی محصول دارد. کمبود مواد مغذی کلیدی مانند نیتروژن، پتاسیم، فسفر و ریزمغذیهای مهم، رشد را متوقف میکند، باعث علائمی مانند زردی برگ، پیچ خوردگی، لکههای داخلی و رشد ضعیف غده میشود و میتواند منجر به افزایش آسیبپذیری در برابر بیماریها و تنشهای محیطی شود و در نهایت اگر از طریق کوددهی هدفمند و مدیریت خاک اصلاح نشود، منجر به کاهش برداشت و افت کیفیت میشود.
کمبود عناصر ماکرو-N (نیتروژن)
کمبود نیتروژن در سیبزمینی باعث سبز کمرنگ یا زرد شدن برگها میشود که از شاخ و برگهای قدیمیتر شروع شده و به تمام برگها میرسد؛ گیاهان آسیبدیده کوتاهقد، دارای ساقههای نازک و ریزش زودهنگام برگها هستند که منجر به رشد ضعیف، کاهش رشد غده، کاهش عملکرد و کاهش کیفیت میشود و علائم اغلب به صورت کلروز یکنواخت و تأخیر رشد در سراسر محصول مشاهده میشود.
![]() |
![]() |
راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس) به زودی محصولات بیشتری در این زمینه منتشر خواهد شد.
کمبود عناصر ماکرو-P (فسفر)
کمبود فسفر در سیبزمینی باعث توقف رشد گیاه، شاخههای نازک و عمودی و تیرهتر شدن برگها از حالت عادی با حاشیههای فنجانی شکل به سمت بالا و گاهی اوقات تغییر رنگ بنفش، به ویژه در قسمت زیرین برگ یا ساقهها میشود؛ کمبود شدید منجر به توسعه ضعیف ریشه، کاهش تعداد و اندازه غدهها و ایجاد لکهها یا رگههای قهوهای زنگزده در داخل غدهها میشود که علائم اولیه گاهی اوقات به سختی قابل تشخیص هستند اما در نهایت در صورت عدم اصلاح، به تأخیر در بلوغ، کاهش عملکرد و کاهش کیفیت غدهها منعکس میشوند.
![]() |
![]() |
راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس)
کمبود عناصر ماکرو-K (پتاسیم)
کمبود پتاسیم در سیبزمینی باعث ایجاد برگهای سبز تیره با رگههای عمیق و ظاهری براق به شکل «برنزه» میشود که با لکههای قهوهای تغییر رنگ داده و نکروزه در حاشیه برگهای قدیمیتر شروع میشود که در سراسر پهنک برگ پخش میشوند. برگها به سمت پایین پیچیده میشوند و بافتهای حاشیه ممکن است بمیرند که منجر به رشد کوتاه گیاه با کاهش رشد ساقه و افتادن زود هنگام برگها میشود. این کمبود، اندازه غده، عملکرد و محتوای ماده خشک را کاهش میدهد، در حالی که غدهها را در برابر آسیبهای مکانیکی مانند کبودی لکه سیاه داخلی و بیماریها حساستر میکند. علاوه بر این، گیاهان دارای کمبود پتاسیم مقاومت کمتری در برابر تنشهای محیطی مانند خشکسالی و سرما دارند که منجر به کیفیت کلی پایین محصول و ماندگاری انباری میشود.

راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس)
کمبود عناصر ماکرو ثانویه- منیزیم (Mg)
کمبود منیزیم در سیبزمینی معمولاً با کلروز خفیف بین رگبرگی، زرد شدن بین رگبرگها، در برگهای مسنتر و پایینتر شروع میشود. این زردی اغلب از پایه برگچهها یا در امتداد حاشیه برگها شروع میشود و رگبرگها سبز باقی میمانند. با پیشرفت کمبود، نواحی کلروتیک گسترش مییابند و لکههای قهوهای نکروتیک ایجاد میشوند که در نهایت باعث سوختگی برگ و مرگ بافت میشوند، در حالی که حاشیه برگها ممکن است پیچیده و خرد شوند. این علائم نشاندهنده نقش حیاتی منیزیم در فتوسنتز و تولید پروتئین است و کمبود آن به ویژه با محدود کردن انتقال کربوهیدرات به غدهها، بر حجم غده تأثیر میگذارد و در نتیجه باعث کاهش عملکرد و کیفیت میشود. کمبود منیزیم در خاکهایی با منیزیم کم یا زمانی که پتاسیم یا کلسیم اضافی مانع جذب منیزیم میشود، شایعتر است. تشخیص میتواند پیچیده باشد زیرا علائم ممکن است شبیه سایر کمبودها یا بیماریها باشد، اما زردی بین رگبرگی برگ مسنتر و تحرک منیزیم در گیاه به تشخیص آن کمک میکند.

راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس)
کمبود عناصر ماکرو ثانویه- کلسیم (Ca)
کمبود کلسیم در سیبزمینی در درجه اول باعث اختلالات فیزیولوژیکی مانند قهوهای شدن داخلی (که به آن لکه زنگ داخلی نیز گفته میشود) و توخالی شدن غدهها میشود که کیفیت غده و بازارپسندی آن را کاهش میدهد. علائم روی گیاه شامل نکروز و قهوهای شدن در حاشیه و نوک برگهای جوان، پیچ خوردگی و بدشکلی برگچههای جوان و مرگ نوک شاخههای جوان، ساقههای گل و نقاط رشد به دلیل عدم تحرک کلسیم و نقش آن در استحکام دیواره سلولی است. رشد ریشه نیز مختل میشود و باعث قهوهای شدن ریشهها و جذب ضعیف مواد مغذی میشود. علائم کمبود کلسیم اغلب در برگهای سیبزمینی نامحسوس است زیرا اکثر خاکها کلسیم کافی برای رشد رویشی دارند، اما کمبودهای موضعی در غدههای در حال رشد میتواند منجر به خسارات کیفی پس از برداشت مانند کبودی و پوسیدگی شود. مدیریت کمبود کلسیم شامل کوددهی متعادل و در برخی موارد، محلولپاشی یا استفاده از کلسیم در خاک در طول رشد غده برای اطمینان از تأمین کافی کلسیم برای غدههای در حال رشد است.

راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس)
کمبود عناصر ماکرو ثانویه- گوگرد (S)
کمبود گوگرد در سیبزمینی در درجه اول به صورت برگهای سبز کمرنگ تا زرد ظاهر میشود که اغلب از برگهای جوانتر که کوچکتر و رشدشان متوقف شده است، شروع میشود. زردی نسبتاً یکنواخت (کلروز) است و ممکن است شامل رنگ بنفش روی ساقهها، ساقههای برگ و لبهها باشد، و رگبرگها اغلب رنگ روشنتری نسبت به پهنک برگ دارند. این کمبود را میتوان با کمبود نیتروژن اشتباه گرفت، اما برخلاف نیتروژن، گوگرد در گیاه کمتر متحرک است، بنابراین علائم ابتدا در برگهای جوان به جای برگهای مسنتر ظاهر میشوند. کمبود پیشرفته ممکن است باعث پیچ خوردگی برگ، توقف رشد و کاهش تجمع ماده خشک در غدهها شود و بر عملکرد کلی و کیفیت غده تأثیر منفی بگذارد. کمبود گوگرد در خاکهای اسیدی، شنی یا با ماده آلی کم شایعتر است و میتواند با عواملی که دسترسی به گوگرد را کاهش میدهند، تشدید شود.

راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس)
کمبود عناصر میکرو-Fe (آهن)
کمبود آهن در سیبزمینی با کلروز بین رگبرگی مشخص میشود که در درجه اول جوانترین برگها را تحت تأثیر قرار میدهد، جایی که پهنک برگها به رنگ زرد کمرنگ یا سفید در میآیند در حالی که رگبرگها به طور مشخص سبز باقی میمانند. این کلروز ناشی از اختلال در تشکیل کلروفیل به دلیل کمبود آهن، یک ریزمغذی ضروری برای فتوسنتز و تولید انرژی است. در موارد کمبود شدید، برگهای جوان ممکن است تقریباً کاملاً سفید شوند و نقاط در حال رشد میتوانند بمیرند. رشد ناقص و کاهش قدرت گیاه، به ویژه در خاکهای آهکی یا با pH بالا که در آنها دسترسی به آهن محدود است، رایج است. علائم کمبود آهن در نور شدید خورشید بیشتر دیده میشود و میتوان آن را با سایر کمبودهای مواد مغذی اشتباه گرفت، اما با الگوی کلروز در برگهای جوان و رگبرگهای سبز قابل تشخیص است.

راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس)
کمبود عناصر میکرو-Mn (منگنز)
کمبود منگنز در سیبزمینی معمولاً در برگهای جوانتر و بالایی به صورت کلروز بین رگبرگی ظاهر میشود، که در آن نواحی بین رگبرگها زرد میشوند اما رگبرگها سبز باقی میمانند. لکههای کوچک سیاه یا قهوهای عمدتاً در امتداد رگبرگها ایجاد میشوند و برگها ممکن است رنگ سبز کدر با بافت مرده موضعی نشان دهند. برگهای آسیبدیده کوچکتر، به رنگ زرد و ممکن است حاشیههای قهوهای داشته باشند، که علائم آن اغلب در خاکهای با pH بالا یا خاکهای با تهویه مناسب که در آنها منگنز کم است، بیشتر دیده میشود. این کمبود را میتوان با بیماریهایی مانند سوختگی دیررس اشتباه گرفت، اما در الگوی علائم و عدم وجود بو متفاوت است. منگنز برای فتوسنتز و فعالسازی متابولیک ضروری است، بنابراین کمبود آن باعث کاهش قدرت، رشد و عملکرد گیاه میشود.

راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس)
کمبود عناصر میکرو-Zn (روی)
کمبود روی در سیبزمینی باعث کوچکتر شدن و توقف رشد گیاهان با برگهای بدشکلی میشود که به سمت داخل تا میشوند و اغلب به عنوان علائم «برگ سرخسی» توصیف میشوند. برگهای جوانتر کلروز بین رگبرگی و لکههای نکروتیک با لکههای سفیدرنگ در بافت نکروتیک قهوهای ایجاد میکنند. برگها باریک و به سمت بالا فنجانی میشوند و لکههای قهوهای مایل به خاکستری تا برنزی ظاهر میشوند که از وسط برگها شروع شده و گسترش مییابند. این کمبود با کاهش تولید تنظیمکنندههای رشد حیاتی و آنزیمها، تولید کلروفیل را مختل کرده و رشد شاخهها را متوقف میکند. کمبود روی در خاکهای شنی یا با pH بالا رایج است و میتواند با کوددهی فسفر بالا بدتر شود و برای اصلاح نیاز به کاربرد روی در خاک یا برگ دارد.

راه حل پیشنهادی کیمات: (انتخاب یک مورد یا چند کود، بسته به نظر کارشناس)
کمبود عناصر میکرو-Cu (مس)
کمبود مس در سیبزمینی معمولاً خیلی برجسته نیست، اما وقتی رخ میدهد، علائم شامل پژمردگی و پیچ خوردگی برگهای جوان به سمت داخل، خشک شدن یا مردن نوک و حاشیه برگها بدون کلروز مشخص است. برگهای جدید ممکن است کوچکتر و بدشکل با حاشیههای پیچخورده شوند و ساقهها اغلب نازک به نظر میرسند. کمبود مس همچنین میتواند باعث تیره شدن رگبرگها در برگهای جوان و لکههای نکروتیک روی برگها شود که گاهی اوقات به نکروز رأس غده گسترش مییابد که بر کیفیت غده تأثیر میگذارد. مرگ ریشه و کاهش تولید غده میتواند ناشی از کمبود شدید باشد. این کمبود معمولاً در خاکهای با pH بالا یا آلی که در آنها دسترسی به مس محدود است، رخ میدهد. مس نقش مهمی در فتوسنتز، فعالسازی آنزیمها و تشکیل لیگنین دارد، بنابراین کمبود آن باعث کاهش قدرت گیاه و افزایش حساسیت به بیماری میشود.




























































